Giáo án dạy học theo chủ đề toán 7

STT

Tiết

PPCT cũ

PPCT mới

1

9

Tỉ lệ thức

Chủ đề: Tỉ lệ thức

2

10

Luyện tập

3

11

Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

4

12

Luyện tập

TT

Câu hỏi/ bài tập

Mức độ

Năng lực, phẩm chất

1

So sánh hai tỉ số sau: và

Vận dụng

Giải quyết vấn đề.

2

Thế nào là tỉ lệ thức?

Thông hiểu

Trình bày quan điểm

3

còn được viết ntn?

Thông hiểu

Trình bày quan điểm

4

Làm ?1

Vận dụng

Phân tích, giải thích

5

a) Cho tỉ số . Hãy viết một tỉ số nữa để hai tỉ số này lập thành một tỉ lệ thức. Có thể viết bao nhiêu tỉ số như vậy?

b) Cho vd về tỉ lệ thức

c) Cho . Tìm x?

Thông hiểu

Thông hiểu

Vận dụng

Giải quyết vấn đề.

6

Hãy so sánh: 18 . 36 và 27 . 24

Thông hiểu

Phân tích, giải thích

7

? Nhận xét

Thông hiểu

Nhận xét, đánh giá.

8

Từ đó có dự đoán gì ?

Thông hiểu

Trình bày quan điểm.

9

Làm?2

Vận dụng

So sánh, nhận xét, kết luận.

10

? Nêu tính chất 1

Thông hiểu

Thuyết trình

11

Ngược lại từ ad = bc có thể suy ra tỉ lệ thức = hay không?

Vận dụng

Dự đoán

12

Làm?3

Vận dụng

Phân tích, giải thích

13

Lấy ví dụ

Thông hiểu

Nhớ được kiến thức

14

Làm bài 44 (SGK - T26)?

Vận dụng

Kĩ năng thay tỉ số giữa các số hữ tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên

15

Làm bài 46a (SGK - T26)

Vận dụng

Kĩ năng tìm x trong tỉ lệ thức

16

Làm bài 47a (SGK - T26)

Vận dụng

Kĩ năng lập các tỉ lệ thức

TT

Câu hỏi/ bài tập

Mức độ

Năng lực, phẩm chất

1

Làm ?1

Cho tỉ lệ thức

So sánh các tỉ số và với các tỉ số đã cho

Thông hiểu

Rút gọn, so sánh.

3

Từ = có thể suy ra =hay không?

Thông hiểu

So sánh, nhận xét.

4

Làm ?2

Bài toán yêu cầu gì?

Gọi số học sinh lớp 7A. 7B, 7C là a, b, c ta được dãy tỉ số nào?

Vận dụng thấp

Phân tích

Giải quyết vấn đề.

5

* Củng cố:

Nêu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau?

Thông hiểu

Nhớ được kiến thức

6

Bài 54 (SGK - T30)

? Khi đã biết dữ kiện như đề bài phải làm ntn?

? Dùng tính chất nào để xuất hiện

x + y

Tính x, y?

Vận dụng

Phân tích

Kĩ năng áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

7

Làm bài 55

? Nêu cách làm

Vận dụng

Phân tích

Giải quyết vấn đề.

8

Làm bài 57

? Bài toán cho gì? Yêu cầu làm gì?

Vận dụng

Phân tích

Tư duy logic

Kĩ năng giải bài toán có lời văn thông qua lập tỉ lệ thức và áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

TT

Câu hỏi/ bài tập

Mức độ

Năng lực, phẩm chất

1

Chữa bài 45 (SGK - T26 )

Thông hiểu

Kĩ năng thay tỉ số giữa các hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên, so sánh.

2

Chữa bài 46b (SGK - T26 )

Vận dụng

Kĩ năng tìm x trong tỉ lệ thức

3

Bài 49 (SGK - T26)

Nêu cách làm bài này?

? Chỉ rõ ngoại tỉ, trung tỉ trong các tỉ lệ thức lập được

Thông hiểu

Kĩ năng xét xem hai tỉ số có bằng nhau hay không.

Kĩ năng nhận dạng các số hạng trong tỉ lệ thức

4

Bài 50 (SGK - T26 )

Muốn tìm các số hạng trong ô vuông ta phải tìm ngoại tỉ hay trung tỉ trong tỉ lệ thức? Nêu cách tìm.

? Vậy tên tác phẩm đó là gì

Vận dụng

Kĩ năng tìm x trong tỉ lệ thức, tư duy logic, rút ra kết luận.

5

Bài 69 ( SBT)

? Từ tỉ lệ thức, theo tính chất ta có điều gì?

Tính x như thế nào?

Vận dụng

Phân tích

Giải quyết vấn đề

6

Bài 51 (SGK - T28)

Vận dụng

Kĩ năng lập tỉ lệ thức từ các số đã cho

7

Bài 68 (SBT - T20)

Vận dụng

- Phân tích, tư duy logic

- Kĩ năng lập tỉ lệ thức từ các số đã cho.

8

Bài 72 (SBT - T20)

Vận dụng

- Tư duy logic

- Giải quyết vấn đề.

9

Bài 74 (SBT – T21)

Vận dụng

Kĩ năng áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.

10

Bài 52 (SGK - T28)

Nhận biết

Kĩ năng nhận dạng tỉ lệ thức.

11

Bài 75 (SBT – T21)

Vận dụng

- Kĩ năng viết tỉ lệ thức từ đẳng thức đã cho.

- Kĩ năng áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

TT

Câu hỏi/ bài tập

Mức độ

Năng lực, phẩm chất

1

Thực chất bài toán này là gì?

Thông hiểu

Kĩ năng thay tỉ số giữa các hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên

2

? Xác định ngoại tỉ, trung tỉ trong tỉ lệ thức

Vận dụng

Kĩ năng tìm x trong tỉ lệ thức ở mức cao hơn.

3

Bài 58 (SGK - T30)

Vận dụng

- Phân tích

- Giải bài toán có lời văn thông qua lập tỉ lệ thức và áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.

4

Vận dụng

- Tư duy logic

- Kĩ năng giải bài toán chứng minh.

5

Vận dụng cao

- Tư duy logic

- Kĩ năng áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

6

Bài 62 (SGK - T31)

Vận dụng cao

- Tư duy logic

- Kĩ năng áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

GHI BẢNG

Hoạt động 1:(12’)

GV: So sánh hai tỉ số sau: và

HS đứng tại chỗ làm bài

GV: Nhận xét và khẳng định :

Ta nói = là một tỉ lệ thức.

- Thế nào là tỉ lệ thức?

? còn được viết ntn?

(3: 4 = 6: 8.)

Chú ý: trong tỉ lệ thức a: b = c: d, các số a, b, c, d được gọi là các số hạng của tỉ lệ thức; a, d là các số hạng ngoài hay ngoại tỉ, b và c là các số hạng trong hay trung tỉ

? Làm ?1

a) Cho tỉ số . Hãy viết một tỉ số nữa để hai tỉ số này lập thành một tỉ lệ thức. Có thể viết bao nhiêu tỉ số như vậy?

b) Cho vd về tỉ lệ thức

c) Cho

Tìm x?

Hoạt động 2 (12’)

GV: Cho tỉ lệ thức sau:

- Hãy so sánh: 18 . 36 và 27 . 24

? Nhận xét

- Yêu cầu HS nghiên cứu cách chứng minh để có nhận xét trên

- Từ đó có dự đoán gì ?

Nếu

thì a.d ? b.c

- Yêu cầu HS bằng cách tương tự làm?2

? Nêu tính chất 1

? Ngược lại từ ad = bc có thể suy ra tỉ lệ thức

= hay không

? Hãy xem SGK tìm hiểu cách làm từ

18 : 36 = 24:27 =>

? Thực hiện cách trên từ ad = bc ra các tỉ lệ thức

GV đưa nội dung tính chất 2, yêu cầu HS về nhà từ ad = bc suy ra các tỉ lệ thức còn lại

? Lấy ví dụ

*Củng cố: (12’)

GV nhấn mạnh lại các kiến thức cơ bản và đưa ra bảng tổng kết (SGK - T26)

Cho HS làm bài 44 (SGK - T26)

Cho HS làm bài 46 (SGK - T26)

? Để tìm x trong tỉ lệ thức trên ta làm thế nào?

GV: Chốt dạng bài tập. Muốn tìm một số hạng chưa biết trong tỉ lệ thức ta lấy tích trung tỉ

(ngoại tỉ) đã biết chia cho ngoại tỉ (trung tỉ ) còn lại.

? Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ các đẳng thức

1. Định nghĩa:

* Định nghĩa: (SGK)

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

GHI BẢNG

Hoạt động 1: (15’)

? Làm ?1

? So sánh các tỉ số và với các tỉ số đã cho

? Một cách tổng quát:

từ = có thể suy ra =hay không

? Tự đọc SGK, 1HS trình bày lại

- Lưu ý: Các dấu “+”tương ứng trong các tỷ số

- Tính chất trên còn được mở rộng cho dãy tỉ số bằng nhau

? Hãy lấy ví dụ

? Tương tự các tỉ số trên còn bằng tỉ số

Hoạt động 2: (7’)

GV giới thiệu chú ý như SGK

?2

? Bài toán yêu cầu gì?

? Gọi số học sinh lớp 7A. 7B, 7C là a, b, c ta được dãy tỉ số nào

* Củng cố: (15’)

- Nêu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

? Làm Bài 54 (SGK - T30)

? Khi đã biết dữ kiện như đề bài phải làm ntn?

? Dùng tính chất nào để xuất hiện x + y

? Thay x + y =16

tính x, y?

Gọi HS lên bảng

GV sửa chữa, uốn nắn.

- Tương tự hãy làm bài 55

Nêu cách làm?

Gọi HS nhận xét, chữa (nếu cần)

Gọi HS đọc đề bài

? Bài toán cho gì? Yêu cầu làm gì?

Gọi HS đứng tại chỗ giải

Nhấn mạnh: cần lưu ý các căn cứ

1. Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

?1:

vậy:

==

* Tính chất:

= ==

( b ≠ d, b ≠ - d )

Chứng minh: (SGK-T28, 29)

- Tính chất trên còn được mở rộng cho dãy tỉ số bằng nhau

Từ

(Giả thiết các tỉ số đều có nghĩa)

2. Chú ý

Khi có dãy tỉ số

Còn viết a : b : c =3 : 4 : 5

?2

Gọi số hs của các lớp 7A, 7B, 7C lần lượt là a, b, c ( a, b, c N*)

ta có

3. Luyện tập:

Bài 54 (SGK - T30)

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau, ta có:

x = 3 . 2 = 6

y = 5 . 2 = 10

Bài 55 (SGK - T30)

Từ x : 2 = y : ( - 5)

(Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau)

x = 2 . (- 1) = - 2

y = ( - 5) . ( - 1) = 5

Bài 57 (SGK - T30):

Gọi số bi của 3 bạn là: a, b, c

(a, b, c N*)

Ta có:

và a + b + c = 44

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau, ta có:

=

Vậy số bi của 3 bạn lần lượt là 8, 16 , 20

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

GHI BẢNG

Hoạt động 1: (KTBC)

? Nêu cách làm

(Thay tỉ số giữa các số hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên rồi so sánh)

Gọi HS nhận xét bài trên bảng

Gọi HS nhận xét bài trên bảng

Hoạt động 2: (27’)

? Đọc đề bài

- Đưa nội dung đề bài lên bảng phụ

? Nêu cách làm bài này

(Cần xem xét hai tỉ số có bằng nhau ko? Nếu 2 tỉ số bằng nhau ta lập được tỉ lệ thức)

? Gọi HS lên bảng .

Lớp làm vào vở

Gọi HS đứng tại chỗ nêu kq phần c, d

? Chỉ rõ ngoại tỉ, trung tỉ trong các tỉ lệ thức lập được .

? Muốn tìm các số hạng trong ô vuông ta phải tìm ngoại tỉ hay trung tỉ trong tỉ lệ thức. Nêu cách tìm.

GV treo bảng phụ viết sẵn yêu cầu HS lên bảng điền

? Vậy tên tác phẩm đó là gì

? Từ tỉ lệ thức, theo tính chất ta có điều gì?

? Tính x như thế nào.

Yêu cầu HS làm bài ra vở

? Hãy lập tất cả các tỉ lệ thức từ 4 trong 5 số sau đây: 4; 16; 64; 256; 1024

? Bài sử dụng kiến thức lí thuyết nào

? Yêu cầu HS làm ra vở: lập tất cả các tỉ lệ thức từ các đẳng thức đã lập được

GV hướng dẫn HS làm

? Chứng minh rằng từ TLT = (Với b + d khác 0) ta suy ra được =

? Cho gì? Ta suy ra điều gì?

Cho = ad = bc

Yêu cầu CM gì? Tức là phải CM điều gì?

Phải CM: =

a.(d + b) = b.(c +a)

ad + ab = bc + ab

? Hãy so sánh điểm khác nhau?

? Làm ntn?

? Tìm 2 số x, y biết

? Nêu cách làm

* Củng cố: (6’)

? Nhắc lại các KT cơ bản

Cho HS làm bài 52

HD: Từ = ad = bc

? Tìm 2 số x và y, biết 7x = 3y

và x – y = 16

? Để tìm được x, y ta phải làm gì?

HS: viết đẳng thức 7x = 3y dưới dạng TLT

GV lưu ý viết TLT sao cho x, y nằm trên tử

? TLT sẽ có dạng như thế nào?

Gọi HS lên bảng giải tiếp

Bài 45: (SGK - T26 )

Bài 46b: (SGK - T26 )

b)

II. Luyện tập

Bài 49 (SGK - T26)

a)

=> Lập được tỉ lệ thức

b)

không lập được tỉ lệ thức

c) Lập được tỉ lệ thức

d) Không được tỉ lệ thức

Dạng 2: Tìm số hạng chưa biết của tỉ lệ thức

Bài 50 (SGK - T26 )

Kết quả:

N : 14 Y:

H : -25 Ơ:

C : 16 B:

I : -63 Ư:

Ư : -0,84 L: 0,3

Ê : 9,17 T: 6

BINH THƯ YẾU LƯỢC

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

GHI BẢNG

Hoạt động 1: (28’)

Thực chất bài toán này là gì?

Gọi HS chữa bài

? Xác định ngoại tỉ, trung tỉ trong tỉ lệ thức

? Nêu cách tìm ngoại tỉ

? Yêu cầu 1 HS đứng tại chỗ làm GV ghi

? Tương tự 3 HS lên bảng làm các phần còn lại

? Đọc đề bài

? Hãy dùng dãy tỉ số bằng nhau để thể hiện đề bài

? Tiếp tục giải bài tập

GV kiểm tra bài làm của vài nhóm

? Đọc đề bài

? Từ 2 tỉ lệ thức làm ntn để có dãy tỉ số bằng nhau

? Có dãy tỉ số bằng nhau, HS làm tiếp ra vở

GV kiểm tra vở của một số HS

Gọi HS đứng tại chỗ làm bài dưới sự hướng dẫn của GV

- Có tỉ lệ thức

có thể suy ra

- GV hướng dẫn cách làm

- Có nhiều cách làm

+ Đặt = k suy ra x, y =? => k = ?

=> x = ? y = ?

Cần lưu ý

Nhưng

Luyện tập

Dạng 1: Thay tỉ số giữa các số hữu tỉ thành tỉ số giữa các số nguyên

a) 2,04 : (- 3,12)

=

b)

c)

d)

Dạng 2: Tìm x trong tỉ lệ thức

a)

b) x = 1,5

c) x = 0,32

d) x =

Dạng 3: Toán chia tỉ lệ

Bài 58 (SGK - T30)

Gọi số cây trồng được của lớp lần lượt là x, y (x, y N*)

Ta có = 0,8 và y - x = 20

Từ = 0,8 =

Áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

Ta có:

vậy

Gọi số hs các khối 6, 7, 8, 9 lần lượt là a, b, c, d (a, b, c, d N*)

Có và b - d = 70

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

=

a = 35 . 9 = 315

b = 35 . 8 = 280

c = 35 . 7 = 245

d = 35.6 = 210

vậy

vậy: x = 8.2 = 16

y = 12 . 2 = 24

z = 15 . 2 = 30

Bài 62 (SGK - T31)

và x . y = 10 (*)

=> x =

thay vào (*) ta có

. y = 10

y 2 =

với y = 5 => x = 2

với y = -5 => x = -2

* Cách khác:

Câu

1

2

3

Đáp án

A

B

D

Câu

1

2

3

Đáp án

A

B

C