Từ phổ là khái niệm quan trọng trong vật lý, giúp hiểu về sự phân bố và hướng của các đường sức từ. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách xác định chiều của đường sức từ một cách chi tiết và dễ dàng.
Khái niệm từ phổ là gì?
Từ phổ là hình ảnh của các đường sức từ trong một từ trường, thường được thể hiện bằng các đường cong liên tục từ cực Bắc đến cực Nam của một nam châm. Các đường này giúp ta hình dung được hướng và cường độ của từ trường.
Trong các thí nghiệm, từ phổ thường được tạo ra bằng cách rắc mạt sắt lên một tờ giấy đặt trên nam châm, khi đó các mạt sắt sẽ xếp thành các đường cong tương ứng với các đường sức từ.
Tìm hiểu về đường sức từ
Đường sức từ là các đường tưởng tượng được sử dụng để mô tả hình dạng và hướng của từ trường. Những đặc điểm chính của đường sức từ bao gồm:
- Hướng: Đường sức từ luôn hướng từ cực Bắc đến cực Nam của nam châm.
- Không giao nhau: Các đường sức từ không bao giờ cắt nhau.
- Mật độ: Nơi có từ trường mạnh, các đường sức từ dày đặc hơn, nơi từ trường yếu, chúng thưa thớt hơn.
- Đường khép kín: Đường sức từ luôn là những đường khép kín, dù chúng có thể đi ra ngoài nam châm và quay trở lại bên trong.
- Đường sức từ giúp chúng ta hình dung và mô tả từ trường một cách rõ ràng và trực quan.
Ví dụ về đường sức từ trong thực tế
Nam Châm Thường:
Khi đặt một tờ giấy trên một nam châm và rắc mạt sắt lên, các hạt mạt sắt sẽ tự động xếp thành các đường cong, biểu thị đường sức từ từ cực Bắc sang cực Nam của nam châm.
Trái Đất:
Trái Đất hoạt động như một nam châm khổng lồ với đường sức từ từ cực Bắc đến cực Nam. Đây là lý do tại sao kim la bàn luôn chỉ hướng Bắc.
Động Cơ Điện:
Trong động cơ điện, dòng điện chạy qua cuộn dây tạo ra một từ trường với các đường sức từ xung quanh cuộn dây, giúp chuyển đổi năng lượng điện thành cơ năng.
Máy MRI:
Máy chụp cộng hưởng từ (MRI) sử dụng từ trường mạnh để tạo ra hình ảnh chi tiết của bên trong cơ thể. Các đường sức từ trong máy giúp định hướng các phân tử trong cơ thể, tạo ra hình ảnh chính xác.
Xem thêm>> Sóng điện từ là gì? Phân loại các loại sóng điện từ
Bài tập trắc nghiệm về từ phổ có đáp án
Câu 1:
Đường sức từ của một nam châm hình chữ U đi từ:
- Cực Bắc sang cực Nam
- Cực Nam sang cực Bắc
- Tâm nam châm ra ngoài
- Ngoài nam châm vào tâm
Đáp án: A. Cực Bắc sang cực Nam
Câu 2:
Đường sức từ của Trái Đất đi từ:
- Cực Bắc sang cực Nam
- Cực Nam sang cực Bắc
- Đông sang Tây
- Tây sang Đông
Đáp án: A. Cực Bắc sang cực Nam
Câu 3:
Trong từ phổ của một nam châm thẳng, đường sức từ có dạng:
- Đường thẳng
- Đường cong
- Đường vòng tròn khép kín
- Đường zic-zac
Đáp án: B. Đường cong
Câu 4:
Đường sức từ của một nam châm điện (solenoid) có dạng:
- Đường thẳng đi qua tâm
- Đường vòng tròn bao quanh
- Đường cong từ cực Bắc đến cực Nam
- Đường thẳng từ cực Nam đến cực Bắc
Đáp án: C. Đường cong từ cực Bắc đến cực Nam
Câu 5:
Đường sức từ của một dây dẫn điện thẳng mang dòng điện là:
- Đường thẳng song song với dây dẫn
- Đường cong bao quanh dây dẫn
- Đường vòng tròn đồng tâm với dây dẫn
- Đường zic-zac dọc theo dây dẫn
Đáp án: C. Đường vòng tròn đồng tâm với dây dẫn
Câ 6:
Trong máy MRI, từ trường được tạo ra bởi:
- Dòng điện xoay chiều
- Dòng điện một chiều
- Nam châm vĩnh cửu
- Nam châm điện
Đáp án: D. Nam châm điện
Câu 7:
Đường sức từ càng gần nhau thì:
- Từ trường càng yếu
- Từ trường không đổi
- Từ trường càng mạnh
- Từ trường có hướng ngược lại
Đáp án: C. Từ trường càng mạnh
Câu 8:
Đường sức từ không bao giờ:
- Cắt nhau
- Giao nhau
- Song song
- Cùng chiều
Đáp án: A. Cắt nhau
Câu 9:
Trong thực tế, để xác định chiều của đường sức từ người ta sử dụng:
- Kim la bàn
- Thước đo
- Đồng hồ
- Ampe kế
Đáp án: A. Kim la bàn
Câu 10:
Hiện tượng đường sức từ tạo thành các vòng tròn đồng tâm xung quanh một dây dẫn điện thẳng mang dòng điện được gọi là:
- Hiệu ứng Hall
- Hiệu ứng Faraday
- Hiệu ứng Ampere
- Hiệu ứng Oersted
Đáp án: D. Hiệu ứng Oersted
Hy vọng những bài tập trắc nghiệm này giúp bạn củng cố kiến thức về từ phổ!