Người độ lượng bao giờ cũng thấy mình giàu có

     

Tham khảo đề thi học sinh giỏi môn Văn lớp 10 năm 2013 - 2014 dành cho các em học sinh đang chuẩn bị cho kỳ kiểm tra, qua đó các em sẽ được làm quen với cấu trúc đề thi và củng cố lại kiến thức căn bản nhất.


*

SỞ GD&ĐT ĐIỆN BIÊN KÌ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TRƯỜNG TRƯỜNG THPT CHUYÊN Năm học 2013-2014 LÊ QUÝ ĐÔN Môn: Ngữ văn - 10 ( Thời gian làm bài : 180 phút )ĐỀ BÀICâu 1 (8 điểm) Người độ lượng bao giờ cũng thấy mình giàu có.Câu 2 (12 điểm): Có ý kiến cho rằng: “Truyện cổ tích không chỉ dạy ta biết yêu, biết ghét mà còndạy ta biết ước mơ”.

Bạn đang xem: Người độ lượng bao giờ cũng thấy mình giàu có

Bằng những hiểu biết về truyện cổ tích đã học và đã đọc, anh (chị) hãy bày tỏ suynghĩ của mình về nhận định trên.

Bạn đang xem: Người độ lượng bao giờ cũng thấy mình giàu có

……………………………………….Hết ……………………………… HƯỚNG DẪN CHẤMCâu 1 (8 điểm)I. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí. - Lập luận chặt chẽ, bố cục rõ ràng. - Văn viết trong sáng mạch lạc, có cảm xúc, sáng tạo, hạn chế tối đa các lỗi vềchính tả, dùng từ, ngữ pháp.II. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có nhiều cách trình bày nhưng cơ bản cần đảm bảo các ý sau:1,GT câu ngạn ngữ (1,0)- Thế nào là người độ lượng: Người độ lượng là người luôn sẵn sàng tha thứ bỏ quanhững lỗi lầm, sai sót mà người khác phạm phải trong quan hệ ứng xử với mình và nhữngvấn đề liên quan đến mình.- Ý nghĩa: Câu ngạn ngữ đề cao sự độ lượng, lòng vị tha là đức tính tốt trong mỗi conngười. Người độ lượng thấy mình giàu có là giàu có về tâm hồn, về đời sống tinh thần,được sống thanh thản, yêu thương, chan hòa, cởi mở với mọi người.2, Bình luận (5,0) Câu ngạn ngữ là một triết lý sống sâu sắc, đúng đắn, bởi vì:- Trong cuộc sống không ai có thể tránh khỏi lỗi lầm, sai sót. Tha thứ, độ lượng vớingười cũng có nghĩa là cho người đó cơ hội sửa chữa lỗi lầm của mình, sống tốt hơn, tựtin hơn.- Tha thứ, độ lượng với người không chỉ giúp cho người được tha thứ nhẹ lòng và sốngtốt hơn mà ngay cả người tha thứ cũng thanh thản, không phải mang tâm lí nặng nề thậmchí là dằn vặt trong lòng. (Vì khi chúng ta không tha thứ, có nghĩa là chúng ta đã lưu giữtrong tâm trí mình những bực bội và tức giận ngày càng lớn. Đến một thời điểm nào đó,có khi người không được tha thứ cũng đã nhận ra lỗi lầm, tự đứng lên để sống tốt hơnnhưng chúng ta không tha thứ, vẫn giữ mãi những điều thuộc về quá khứ thì sẽ trở thànhthủ cựu, cố chấp)- “Bạn không phải là người hoàn hảo, nên bạn cũng có những sai lầm. Nếu bạn tha thứnhững sai lầm của người khác đối với bạn, bạn cũng sẽ được những người khác tha thứnhững sai lầm của bạn”3, Mở rộng, nâng cao vấn đề, liên hệ thực tế (2,0) - Sống độ lượng, thẳng thắn, chân thành, cởi mở giúp ta xây dựng tốt các mốiquan hệ với xung quanh, hòa nhập với tập thể, đoàn kết và tiến bộ. - Không chấp nhặt. - Tha thứ độ lượng phải đúng lúc, đúng chỗ, đúng mức. Nếu không biết cách thathứ sẽ biến người tha thứ thành xuẩn ngốc và người được tha thứ sẽ lợi dụng để liên tiếpphạm sai lầm. Vì vậy điều quan trọng là tha thứ phải có giá trị, giúp cho người trong cuộcnhận ra được lỗi lầm và chân giá trị đời sống, rút kinh nghiệm và sống tốt hơn.( Trong quá trình bình luận, bàn bạc mở rộng, người viết cần lấy dẫn chứng minh họa)Câu 2 ( 12 điểm )I. Yêu cầu về kĩ năng:Thí sinh có kĩ năng làm bài nghị luận văn học: nghị luận một ý kiến bàn về văn học; kếthợp linh hoạt, nhuần nhuyễn các thao tác lập luận; diễn đạt mạch lạc, có chất văn.II. Yêu cầu về kiến thức: Bài làm cần đạt được những nội dung cơ bản sau:1. Giải thích ý kiến (1,0 đ)- Truyện cổ tích: một thể loại của văn học dân gian thường viết về những con người nhỏbé, đáng thương để thể hiện ước mơ về hạnh phúc, công bằng, công lý của nhân dân laođộng.- Truyện cổ tích dạy ta biết yêu, biết ghét: Truyện cổ tích định hướng, giáo dục con ngườibiết nhận ra cái tốt, cái xấu, cái thiện, cái ác và định hướng con người có thái độ đúngđắn: yêu mến, trân trọng cái thiện, cái tốt; lên án, phê phán cái xấu, cái ác.- Truyện cổ tích dạy ta biết ước mơ: truyện cổ tích mang đến nhiều giấc mơ đẹp từ đóhướng con người biết mơ ước những điều tốt đẹp, chính đáng để có niềm tin, sự lạc quantrong cuộc sống.=> Nhận định đề cập đến sức tác động nhiều mặt của truyện cổ tích đối với con người:nó không chỉ hướng ta đến những thái độ, tình cảm đúng đắn mà còn biết nâng đỡ tâmhồn ta. Đây cũng là sự khẳng định giá trị phong phú, sức sống lâu bền của truyện cổ tích.2. Bình luận (9,0 đ)a. Khẳng định ý kiến đã cho là xác đáng, sâu sắc.b. Đưa ra những cơ sở lí luận về đặc trưng, giá trị của truyện cổ tích và mịnh họa bằngnhững truyện cổ tích được học (Tấm Cám; Chử Đồng Tử,…) và những truyện cổ tích đãđọc để làm sáng tỏ ý kiến của bản thân một cách thuyết phục. Sau đây là một hướng giảiquyết:- Truyện cổ tích dạy ta biết yêu, biết ghét vì: Truyện cổ tích thể hiện thái độ, quan điểmcủa nhân dân trước cái thiện và cái ác ở đời. Đọc truyện cổ tích, những quan điểm củangười xưa thấm tự nhiên vào tâm hồn ta, định hướng cho ta cách sống, cách làm người:+ Trong truyện cổ tích luôn có sự phân tuyến nhân vật thiện- ác rất rõ ràng và tác giả dângian ngay từ đầu đã định hướng thái độ cho người đọc với các tuyến nhân vật này: cácnhân vật thiện thường được gọi bằng: anh, chàng, nàng, cô… với các nhân vật ác thườngđược gọi là: hắn, mụ, gã…+ Trong truyện cổ tích cuộc đấu tranh thiện- ác luôn gay cấn, quyết liệt, trong đó cáithiện luôn bị cái ác lừa gạt, áp bức. Người đọc luôn thấy đồng cảm, thương xót, bênh vựcthậm chí hả hê trước hành động của nhân vật thiện chống lại cái ác; hành động của cácnhân vật ác luôn khiến người đọc phẫn nộ, căm ghét.+ Kết thúc của truyện cổ tích thường có hậu theo quy luật “ở hiền gặp lành, ác giả ácbáo”. Kết thúc này cũng chính là tình cảm thái độ của nhân dân với cái thiện, cái ác từ đóđịnh hướng thái độ đúng đắn cho người đọc.- Truyện cổ tích dạy ta biết ước mơ vì: truyện cổ tích đã thực sự bồi đắp, nâng đỡ tâmhồn con người+ Ra đời trên cái nền hiện thực ngột ngạt và bức bối, truyện cổ tích với sự tham gia củacác yếu tố thần kì đã dựng nên thế giới của những ước mơ đẹp: ước mơ về công bằng,công lý; ước mơ về cuộc sống no đủ; ước mơ về tự do hôn nhân; ước mơ công việc laođộng trở nên nhẹ nhàng hơn… Từ đó truyện cổ tích dạy ta phải biết vươn lên trên hiệnthực để hướng tới chân, thiện, mĩ.+ Truyện cổ tích dạy con người ước mơ những điều chân chính và thiết thực chứ khôngphải là những ước mơ viển vông, xa vời.+ Trong truyện cổ tích, những giấc mơ đẹp chỉ thành hiện thực với những con người hiềnlành, lương thiện bởi vậy truyện cổ tích dạy ta phải trở thành người tốt trước khi đến vớinhững ước mơ bay bổng, lãng mạn.+ Nhân vật chính trong truyện cổ tích có thể gặp nhiều bất hạnh nhưng không bao giờ biquan, tuyệt vọng từ đó truyện cổ tích dạy con người phải có niềm tin, niềm lạc quan trongcuộc sống.Ở mỗi ý, thí sinh cần chọn dẫn chứng tiêu biểu trong những truyện cổ tích đã học, đãđọc, biết phân tích có định hướng để làm sáng tỏ ý kiến.3. Mở rộng vấn đề:(1,5 đ)Hiểu được giá trị của truyện cổ tích cần có cách ứng xử đúng đắn như: đọc truyện cổ tíchtheo đặc trưng thể loại; có thái độ trân trọng, gìn giữ kho tàng truyện cổ tích nói riêng vàvăn học dân gian nói chung; làm những giá trị cao đẹp đẽ của cổ tích thấm nhuần trongtâm hồn con người.4. Khẳng định giá trị của nhận định (0,5 đ)Nhận định đã góp một tiếng nói khẳng định giá trị phong phú, giàu chất nhân văn và sứcsống bất diệt của truyện cổ tích, truyền đến cho ta tình yêu, sự trân trọng đối với thể loạinày nói riêng và văn học dân gian nói chung… SỞ GD&ĐT ĐIỆN BIÊN KÌ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TRƯỜNG TRƯỜNG THPT CHUYÊN Năm học 2013-2014 LÊ QUÝ ĐÔN Môn: Ngữ văn - 10 ( Thời gian làm bài : 180 phút )ĐỀ BÀICâu 1 (8 điểm) Người độ lượng bao giờ cũng thấy mình giàu có.Câu 2 (12 điểm): Có ý kiến cho rằng: “Truyện cổ tích không chỉ dạy ta biết yêu, biết ghét mà còndạy ta biết ước mơ”.

Xem thêm: Tác Dụng Của Vú Sữa - Ăn Vú Sữa Có Tốt Không

Bằng những hiểu biết về truyện cổ tích đã học và đã đọc, anh (chị) hãy bày tỏ suynghĩ của mình về nhận định trên. ……………………………………….Hết ……………………………… HƯỚNG DẪN CHẤMCâu 1 (8 điểm)I. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí. - Lập luận chặt chẽ, bố cục rõ ràng. - Văn viết trong sáng mạch lạc, có cảm xúc, sáng tạo, hạn chế tối đa các lỗi vềchính tả, dùng từ, ngữ pháp.II. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có nhiều cách trình bày nhưng cơ bản cần đảm bảo các ý sau:1,GT câu ngạn ngữ (1,0)- Thế nào là người độ lượng: Người độ lượng là người luôn sẵn sàng tha thứ bỏ quanhững lỗi lầm, sai sót mà người khác phạm phải trong quan hệ ứng xử với mình và nhữngvấn đề liên quan đến mình.- Ý nghĩa: Câu ngạn ngữ đề cao sự độ lượng, lòng vị tha là đức tính tốt trong mỗi conngười. Người độ lượng thấy mình giàu có là giàu có về tâm hồn, về đời sống tinh thần,được sống thanh thản, yêu thương, chan hòa, cởi mở với mọi người.2, Bình luận (5,0) Câu ngạn ngữ là một triết lý sống sâu sắc, đúng đắn, bởi vì:- Trong cuộc sống không ai có thể tránh khỏi lỗi lầm, sai sót. Tha thứ, độ lượng vớingười cũng có nghĩa là cho người đó cơ hội sửa chữa lỗi lầm của mình, sống tốt hơn, tựtin hơn.- Tha thứ, độ lượng với người không chỉ giúp cho người được tha thứ nhẹ lòng và sốngtốt hơn mà ngay cả người tha thứ cũng thanh thản, không phải mang tâm lí nặng nề thậmchí là dằn vặt trong lòng. (Vì khi chúng ta không tha thứ, có nghĩa là chúng ta đã lưu giữtrong tâm trí mình những bực bội và tức giận ngày càng lớn. Đến một thời điểm nào đó,có khi người không được tha thứ cũng đã nhận ra lỗi lầm, tự đứng lên để sống tốt hơnnhưng chúng ta không tha thứ, vẫn giữ mãi những điều thuộc về quá khứ thì sẽ trở thànhthủ cựu, cố chấp)- “Bạn không phải là người hoàn hảo, nên bạn cũng có những sai lầm. Nếu bạn tha thứnhững sai lầm của người khác đối với bạn, bạn cũng sẽ được những người khác tha thứnhững sai lầm của bạn”3, Mở rộng, nâng cao vấn đề, liên hệ thực tế (2,0) - Sống độ lượng, thẳng thắn, chân thành, cởi mở giúp ta xây dựng tốt các mốiquan hệ với xung quanh, hòa nhập với tập thể, đoàn kết và tiến bộ. - Không chấp nhặt. - Tha thứ độ lượng phải đúng lúc, đúng chỗ, đúng mức. Nếu không biết cách thathứ sẽ biến người tha thứ thành xuẩn ngốc và người được tha thứ sẽ lợi dụng để liên tiếpphạm sai lầm. Vì vậy điều quan trọng là tha thứ phải có giá trị, giúp cho người trong cuộcnhận ra được lỗi lầm và chân giá trị đời sống, rút kinh nghiệm và sống tốt hơn.( Trong quá trình bình luận, bàn bạc mở rộng, người viết cần lấy dẫn chứng minh họa)Câu 2 ( 12 điểm )I. Yêu cầu về kĩ năng:Thí sinh có kĩ năng làm bài nghị luận văn học: nghị luận một ý kiến bàn về văn học; kếthợp linh hoạt, nhuần nhuyễn các thao tác lập luận; diễn đạt mạch lạc, có chất văn.II. Yêu cầu về kiến thức: Bài làm cần đạt được những nội dung cơ bản sau:1. Giải thích ý kiến (1,0 đ)- Truyện cổ tích: một thể loại của văn học dân gian thường viết về những con người nhỏbé, đáng thương để thể hiện ước mơ về hạnh phúc, công bằng, công lý của nhân dân laođộng.- Truyện cổ tích dạy ta biết yêu, biết ghét: Truyện cổ tích định hướng, giáo dục con ngườibiết nhận ra cái tốt, cái xấu, cái thiện, cái ác và định hướng con người có thái độ đúngđắn: yêu mến, trân trọng cái thiện, cái tốt; lên án, phê phán cái xấu, cái ác.- Truyện cổ tích dạy ta biết ước mơ: truyện cổ tích mang đến nhiều giấc mơ đẹp từ đóhướng con người biết mơ ước những điều tốt đẹp, chính đáng để có niềm tin, sự lạc quantrong cuộc sống.=> Nhận định đề cập đến sức tác động nhiều mặt của truyện cổ tích đối với con người:nó không chỉ hướng ta đến những thái độ, tình cảm đúng đắn mà còn biết nâng đỡ tâmhồn ta. Đây cũng là sự khẳng định giá trị phong phú, sức sống lâu bền của truyện cổ tích.2. Bình luận (9,0 đ)a. Khẳng định ý kiến đã cho là xác đáng, sâu sắc.b. Đưa ra những cơ sở lí luận về đặc trưng, giá trị của truyện cổ tích và mịnh họa bằngnhững truyện cổ tích được học (Tấm Cám; Chử Đồng Tử,…) và những truyện cổ tích đãđọc để làm sáng tỏ ý kiến của bản thân một cách thuyết phục. Sau đây là một hướng giảiquyết:- Truyện cổ tích dạy ta biết yêu, biết ghét vì: Truyện cổ tích thể hiện thái độ, quan điểmcủa nhân dân trước cái thiện và cái ác ở đời. Đọc truyện cổ tích, những quan điểm củangười xưa thấm tự nhiên vào tâm hồn ta, định hướng cho ta cách sống, cách làm người:+ Trong truyện cổ tích luôn có sự phân tuyến nhân vật thiện- ác rất rõ ràng và tác giả dângian ngay từ đầu đã định hướng thái độ cho người đọc với các tuyến nhân vật này: cácnhân vật thiện thường được gọi bằng: anh, chàng, nàng, cô… với các nhân vật ác thườngđược gọi là: hắn, mụ, gã…+ Trong truyện cổ tích cuộc đấu tranh thiện- ác luôn gay cấn, quyết liệt, trong đó cáithiện luôn bị cái ác lừa gạt, áp bức. Người đọc luôn thấy đồng cảm, thương xót, bênh vựcthậm chí hả hê trước hành động của nhân vật thiện chống lại cái ác; hành động của cácnhân vật ác luôn khiến người đọc phẫn nộ, căm ghét.+ Kết thúc của truyện cổ tích thường có hậu theo quy luật “ở hiền gặp lành, ác giả ácbáo”. Kết thúc này cũng chính là tình cảm thái độ của nhân dân với cái thiện, cái ác từ đóđịnh hướng thái độ đúng đắn cho người đọc.- Truyện cổ tích dạy ta biết ước mơ vì: truyện cổ tích đã thực sự bồi đắp, nâng đỡ tâmhồn con người+ Ra đời trên cái nền hiện thực ngột ngạt và bức bối, truyện cổ tích với sự tham gia củacác yếu tố thần kì đã dựng nên thế giới của những ước mơ đẹp: ước mơ về công bằng,công lý; ước mơ về cuộc sống no đủ; ước mơ về tự do hôn nhân; ước mơ công việc laođộng trở nên nhẹ nhàng hơn… Từ đó truyện cổ tích dạy ta phải biết vươn lên trên hiệnthực để hướng tới chân, thiện, mĩ.+ Truyện cổ tích dạy con người ước mơ những điều chân chính và thiết thực chứ khôngphải là những ước mơ viển vông, xa vời.+ Trong truyện cổ tích, những giấc mơ đẹp chỉ thành hiện thực với những con người hiềnlành, lương thiện bởi vậy truyện cổ tích dạy ta phải trở thành người tốt trước khi đến vớinhững ước mơ bay bổng, lãng mạn.+ Nhân vật chính trong truyện cổ tích có thể gặp nhiều bất hạnh nhưng không bao giờ biquan, tuyệt vọng từ đó truyện cổ tích dạy con người phải có niềm tin, niềm lạc quan trongcuộc sống.Ở mỗi ý, thí sinh cần chọn dẫn chứng tiêu biểu trong những truyện cổ tích đã học, đãđọc, biết phân tích có định hướng để làm sáng tỏ ý kiến.3. Mở rộng vấn đề:(1,5 đ)Hiểu được giá trị của truyện cổ tích cần có cách ứng xử đúng đắn như: đọc truyện cổ tíchtheo đặc trưng thể loại; có thái độ trân trọng, gìn giữ kho tàng truyện cổ tích nói riêng vàvăn học dân gian nói chung; làm những giá trị cao đẹp đẽ của cổ tích thấm nhuần trongtâm hồn con người.4. Khẳng định giá trị của nhận định (0,5 đ)Nhận định đã góp một tiếng nói khẳng định giá trị phong phú, giàu chất nhân văn và sứcsống bất diệt của truyện cổ tích, truyền đến cho ta tình yêu, sự trân trọng đối với thể loạinày nói riêng và văn học dân gian nói chung…