Chữ hiền trong tiếng hán

     
1. (Danh) “Hoành hiền” 横痃 bệnh có hạch sưng nóng ở bẹn (biến chứng của bệnh hạ cam 下疳). § 痃 cũng đọc là “huyền”.

Bạn đang xem: Chữ hiền trong tiếng hán




1. (Danh) Người có đức hạnh, tài năng. ◎Như: “tuyển hiền dữ năng” 選賢與能 đề cử người tài năng đức hạnh.2. (Tính) Tốt lành, có tài đức. ◎Như: “hiền thê lương mẫu” 賢妻良母 vợ lành mẹ tốt, “hiền thần” 賢臣 bề tôi tài đức.3. (Tính) Dùng để kính xưng người ngang hàng hoặc thấp hơn mình. ◎Như: “hiền đệ” 賢弟 (em), “hiền thê” 賢妻 (vợ).4. (Tính) Nhọc nhằn.5. (Động) Tôn sùng, coi trọng. ◇Lễ Kí 禮記: “Quân tử hiền kì hiền nhi thân kì thân” 君子賢其賢而親其親 (Đại Học 大學) Bậc quân tử tôn trọng người tài đức và thân yêu người thân của mình.6. (Động) Vượt hơn, thắng, hơn. ◎Như: “bỉ hiền ư ngô viễn hĩ” 彼賢於吾遠矣 họ vượt hơn ta nhiều lắm vậy. ◇Hàn Dũ 韓愈: “Sư bất tất hiền ư đệ tử” 師不必賢於弟子 (Sư thuyết 師說) Thầy không hẳn phải vượt hơn học trò.7. (Đại) Tiếng kính xưng (ngôi thứ hai): ông, ngài. § Cũng như “công” 公, “quân” 君. ◇Ngô Tiềm 吳潛: “Tự cổ kỉ phiên thành dữ bại, tòng lai bách chủng xú hòa nghiên. Tế toán bất do hiền” 自古幾番成與敗, 從來百種醜和妍. 細算不由賢 (Vọng Giang Nam 望江南, Gia san hảo từ 家山好詞) Từ xưa mấy phen thành với bại, từ nay trăm thứ xấu và đẹp. Tính kĩ chẳng phải vì ông.
① Hiền, đức hạnh tài năng hơn người gọi là hiền.② Thân yêu, như hiền hiền dịch sắc 賢賢易色 (Luận ngữ 論語) đổi lòng yêu sắc đẹp mà thân yêu người hiền.③ Hơn, như bỉ hiền ư ngô viễn hĩ 彼賢於吾遠矣 họ hiền hơn ta nhiều lắm vậy.④ Tốt hơn.⑤ Nhọc nhằn.

Xem thêm: Sơn Xe Super Dream 110Cc - Vàng Thanh Lịch, Vàng Thanh Lịch


① (Người) tài đức, (người) hiền đức, đức hạnh: 聖賢 Thánh hiền; 任人唯賢 Dùng người phải chọn kẻ tài đức; ② (cũ) Tôn xưng người bằng vai hoặc bậc dưới: 賢弟 Hiền đệ, 賢妻 Hiền thê, vợ hiền; ③ (văn) Ca ngợi, tán tụng; ④ (văn) Tốt hơn; ⑤ (văn) Nhọc nhằn.
Rất tài giỏi — Có tài năng và đức độ — Tốt đẹp — Không phải là hiền lành theo nghĩa Việt Nam — Tên người tức Nguyễn Thượng Hiền, danh sĩ triều Nguyễn, hiệu là Mai sơn, người xã Liên bạt phủ Ứng hoà tỉnh Hà đông Bắc phần Việt Nam đậu Hoàng Giáp năm 1892, Thành Thái thứ 4, giữ chức Biên tu Sử quán ít lâu rồi cáo quan. Tác phẩm chữ Hán có Nam chi tập.

chiêu hiền 招賢 • đại hiền 大賢 • hiền đệ 賢弟 • hiền điệt 賢姪 • hiền hậu 賢厚 • hiền hiền dị sắc 賢賢易色 • hiền huynh 賢兄 • hiền muội 賢妹 • hiền năng 賢能 • hiền nhân 賢人 • hiền nội 賢内 • hiền sĩ 賢士 • hiền tài 賢才 • hiền tế 賢壻 • hiền thần 賢臣 • hiền thê 賢妻 • hiền tỉ 賢姊 • hiền triết 賢哲 • hiền tức 賢媳 • nhậm hiền 任賢 • nhiệm hiền 任賢 • quần hiền phú tập 羣賢賦集 • sính hiền 聘賢 • thánh hiền 聖賢 • thánh mô hiền phạm lục 聖模賢範錄 • tiên hiền 先賢 • trúc lâm thất hiền 竹林七賢 • tụ hiền 聚賢 • tuyển hiền 選賢
• Chủng oa cự - 種萵苣 (Đỗ Phủ)• Cổ phong kỳ 15 (Yên Chiêu diên Quách Ngỗi) - 古風其十五(燕昭延郭隗) (Lý Bạch)• Đông lộ - 東路 (Nguyễn Du)• Giải ưu - 解憂 (Đỗ Phủ)• Hành lộ nan kỳ 3 - 行路難其三 (Lý Bạch)• Tiên trà thuỷ ký - 煎茶水記 (Trương Hựu Tân)• Toạ Phóng Hạc đình - 坐放鶴亭 (Từ Dạ)• Trung dạ khởi tứ - 中夜起思 (Nguyễn Xuân Ôn)• Vĩnh Vương đông tuần ca kỳ 10 - 永王東巡歌其十 (Lý Bạch)• Vô đề (VII) - 無題 (Thực Hiền)